Μόνιμη εγκατάσταση νομικών προσώπων
Η έννοια της μόνιμης εγκατάστασης
Βάσει του άρθρου 6 του ΚΦΕ (ν. 4172/2013), μόνιμη εγκατάσταση ορίζεται ο καθορισμένος τόπος επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μέσω του οποίου διεξάγονται εν όλω ή εν μέρει οι δραστηριότητες της επιχείρησης. Ο όρος μόνιμη εγκατάσταση περιλαμβάνει κυρίως:
α. Τόπο της διοίκησης,
β. Υποκατάστημα,
γ. Γραφείο,
δ. Εργοστάσιο,
ε. Εργαστήριο και
στ Ορυχείο, μεταλλείο, πηγή πετρελαίου ή αερίου, λατομείο ή οποιονδήποτε άλλο τόπο εξόρυξης φυσικών πόρων.
ζ. Εργοτάξιο ή έργο κατασκευής ή συναρμολόγησης ή δραστηριότητες επίβλεψης που συνδέονται με αυτά θεωρείται, εφόσον διαρκεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 3 μηνών.
Επιπρόσθετα, όταν ένα πρόσωπο, ενεργεί για λογαριασμό της επιχείρησης και έχει εξουσιοδότηση να συνάπτει συμφωνίες στο όνομα της επιχείρησης, τότε η επιχείρηση αυτή θεωρείται ότι έχει τη μόνιμη εγκατάστασή της στην Ελλάδα για τις συγκεκριμένες δραστηριότητες.
Σημειώνεται ότι το εισόδημα που παράγεται από μόνιμη εγκατάσταση λαμβάνεται υπόψη ως εισόδημα αλλοδαπής και φορολογείται στην Ελλάδα, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5 του ΚΦΕ.
Τι δεν αποτελεί μόνιμη εγκατάσταση
Ο όρος μόνιμη εγκατάσταση θεωρείται ότι δεν περιλαμβάνει:
α. Τη χρήση εγκαταστάσεων αποκλειστικά για το σκοπό της αποθήκευσης, έκθεσης ή παράδοσης των αγαθών ή εμπορευμάτων που ανήκουν στην επιχείρηση,
β. Τη διατήρηση αποθέματος αγαθών ή εμπορευμάτων που ανήκουν στην επιχείρηση αποκλειστικά με σκοπό την αποθήκευση, έκθεση ή παράδοση,
γ. Τη διατήρηση αποθέματος αγαθών ή εμπορευμάτων που ανήκουν στην επιχείρηση αποκλειστικά με σκοπό την επεξεργασία από άλλη επιχείρηση,
δ. Τη διατήρηση καθορισμένου τόπου επιχειρηματικών δραστηριοτήτων αποκλειστικά με σκοπό την αγορά αγαθών ή εμπορευμάτων ή τη συλλογή πληροφοριών για την επιχείρηση,
ε. Τη διατήρηση ενός καθορισμένου τόπου επιχειρηματικών δραστηριοτήτων αποκλειστικά με σκοπό τη διεξαγωγή για την επιχείρηση κάθε άλλης δραστηριότητας προπαρασκευαστικού ή βοηθητικού χαρακτήρα,
στ. Τη διατήρηση ενός καθορισμένου τόπου επιχειρηματικών δραστηριοτήτων αποκλειστικά με σκοπό το συνδυασμό εργασιών που αναφέρονται στις περιπτώσεις α' έως ε' της, εφόσον η συνολική δραστηριότητα του καθορισμένου τόπου επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που προκύπτει από τον εν λόγω συνδυασμό έχει προπαρασκευαστικό ή βοηθητικό χαρακτήρα.
Επιπρόσθετα, μία επιχείρηση δεν θεωρείται ότι έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα αν η δραστηριότητά της περιορίζεται στη διεξαγωγή εργασιών μέσω μεσίτη, γενικού αντιπροσώπου με προμήθεια ή οποιουδήποτε άλλου ανεξάρτητου πράκτορα, εφόσον τα πρόσωπα αυτά ενεργούν στο πλαίσιο της συνήθους επιχειρηματικής τους δραστηριότητας.
Φορολογική κατοικία και μόνιμη εγκατάσταση
Βάσει του άρθρου 4 του ΚΦΕ, ένα νομικό πρόσωπο είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας για οποιοδήποτε φορολογικό έτος, εφόσον:
α. Συστάθηκε ή ιδρύθηκε, σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο,
β. Έχει την καταστατική έδρα του στην Ελλάδα ή
γ. Ο τόπος άσκησης πραγματικής διοίκησης είναι στην Ελλάδα οποιαδήποτε περίοδο στη διάρκεια του φορολογικού έτους.
Αναλυτικότερα, ο «τόπος άσκησης πραγματικής διοίκησης» είναι στην Ελλάδα με βάση τα πραγματικά περιστατικά και τις συνθήκες λαμβάνοντας υπόψη ιδίως τα εξής:
α. Τον τόπο άσκησης καθημερινής διοίκησης,
β. Τον τόπο λήψης στρατηγικών αποφάσεων,
γ. Τον τόπο ετήσιας γενικής συνέλευσης των μετόχων ή εταίρων,
δ. Τον τόπο τήρησης βιβλίων και στοιχείων,
ε. Τον τόπο συνεδριάσεων του διοικητικού συμβουλίου ή όποιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης,
στ. Την κατοικία των μελών του διοικητικού συμβουλίου ή όποιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης.
Σε συνδυασμό με τη συνδρομή των παραπάνω περιστατικών και συνθηκών είναι δυνατόν να συνεκτιμάται και η κατοικία της πλειοψηφίας των μετόχων ή εταίρων.
Το γεγονός ότι μία επιχείρηση που είναι φορολογικός κάτοικος στην Ελλάδα ελέγχει ή ελέγχεται από μία άλλη επιχείρηση που είναι κάτοικος άλλου κράτους ή που διεξάγει εργασίες μέσω μόνιμης εγκατάστασης ή με άλλον τρόπο σε αυτό το άλλο κράτος δεν καθιστά από μόνο του την πρώτη επιχείρηση μόνιμη εγκατάσταση της δεύτερης.