Τα φυσικά πρόσωπα που είχαν τη συνήθη κατοικία τους στο εξωτερικό και τη μεταφέρουν στην Ελλάδα, για να εγκατασταθούν μόνιμα, μπορούν να εισάγουν με τις προβλεπόμενες απαλλαγές τα προσωπικά τους είδη (οικοσκευή, αυτοκίνητο κ.λ.π). Τα φυσικά αυτά πρόσωπα μπορεί να είναι:

• Αλλοδαποί υπήκοοι άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
• Έλληνες ή σύζυγοι Ελλήνων υπηκόων
• Αλλοδαποί υπήκοοι τρίτων χωρών

Συνήθης κατοικία είναι ο τόπος στον οποίο ένα άτομο διαμένει τουλάχιστον 185 ημέρες ανά δωδεκάμηνο που αναπτύσσει προσωπικούς και επαγγελματικούς δεσμούς. Για να θεμελιωθεί το δικαίωμα μετοικεσίας απαιτείται αποδεικτικά διαμονής και εργασίας του ιδίου ή της οικογένειάς του για τουλάχιστον δύο τελευταία έτη πριν από την εγκατάστασή του στην Ελλάδα.

Η παραμονή στο εξωτερικό με σκοπό τη φοίτηση σε Πανεπιστήμιο ή άλλη σχολή, καθώς και η αποστολή προσώπου στο εξωτερικό για παροχή εργασίας ορισμένου χρόνου και διάρκειας, δεν σημαίνει ότι το πρόσωπο αυτό έχει συνήθη κατοικία.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ – ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών Δ245/88 και βάσει του τελευταίου επικαιροποιημένου οδηγού για τους κατοίκους εξωτερικού που δημοσιεύτηκε από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, τα δικαιούχα αυτά πρόσωπα παραλαμβάνουν ατελώς τα είδη της οικοσκευής τους και μεταφορικά μέσα, δηλαδή ένα ΙΧ.

Τα είδη για τα οποία προβλέπεται απαλλαγή είναι τα εξής:

• Τα είδη οικοσκευής.  Η οικοσκευή μπορεί να είναι μεταχειρισμένη ή καινούρια, αρκεί η αγορά των καινούριων να έγινε στην χώρα από την οποία μετοικεί και να υπάρχουν σχετικές αποδείξεις.
• Τα μέσα μεταφοράς, όπως ένα επιβατικό αυτοκίνητο Ι.Χ, ή αυτοκινούμενο τροχόσπιτο Ι.Χ, ένα ρυμουλκούμενο τροχόσπιτο, ένα μοτοποδήλατο ή µια μοτοσικλέτα, ένα σκάφος αναψυχής, ένα ιδιωτικό αεροπλάνο. Να σημειωθεί ότι επιτρέπεται µόνο ένα από τα παραπάνω είδη.
• Λοιπά είδη όπως οικιακές προμήθειες, οικόσιτα ζώα.

Απαραίτητες προϋποθέσεις για τη διασφάλιση εν λόγω απαλλαγή στις περιπτώσεις μη αναλώσιμων ειδών είναι η χρησιμοποίησή τους στον συνήθη τόπο κατοικίας  στο εξωτερικό για τουλάχιστον έξι (6) μήνες και ο προορισμός τους για ιδία χρήση στο νέο τόπο κατοικίας.

Να σημειωθεί ότι για να τύχουν των απαλλαγών τα μεταφορικά μέσα, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να τα είχαν στην κυριότητα τους και να τα χρησιμοποιούσαν στον τόπο της προηγούμενης κατοικίας επί τουλάχιστον έξι μήνες πριν την έκδοση του πιστοποιητικού μετοικεσίας. Η προϋπόθεση της 6μηνης κυριότητας αποδεικνύεται από τον τίτλο κυριότητας και την άδεια κυκλοφορίας, η οποία πρέπει να καλύπτει την απαιτούμενη περίοδο.

Στα μεταφορικά μέσα, για τα οποία ισχύει η εξάμηνη κυριότητα και χρήση στον τόπο της προηγούμενης κατοικίας του ενδιαφερομένου, παρέχεται πλήρης απαλλαγή από δασμό, Φ.Π.Α. και τέλος ταξινόμησης. Στις περιπτώσεις που επιτρέπεται η εισαγωγή καινούργιου ΙΧ αυτοκινήτου, ο ΦΠΑ καταβάλλεται στην Ελλάδα και εφόσον το όχημα είναι μέχρι 2000 κ.ε. παρέχεται απαλλαγή από το 80% του τέλους ταξινόμησης. Στον αντίποδα, αν το όχημα είναι πάνω από 2000 κ.ε. παρέχεται απαλλαγή από το 50% του αναλογούντος τέλους ταξινόμησης.

Για τα επιβατικά αυτοκίνητα, αυτοκινούμενα τροχόσπιτα και μοτοσικλέτες, παρέχεται απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης και από τυχόν οφειλόμενο δασμό και Φ.Π.Α. Θα καταβάλλεται όπου απαιτείται ο ειδικός φόρος πολυτελείας. Για τα άλλα προσωπικά είδη (οικοσκευή, λοιπά είδη) παρέχεται απαλλαγή από δασμούς και λοιπούς φόρους.

Οι απαλλαγές των ανωτέρω ειδών παρέχονται μια φορά στην οικογένεια (σύζυγοι και άγαμα παιδιά). Τα προσωπικά είδη πρέπει να προορίζονται για να χρησιμοποιηθούν από το δικαιούχο πρόσωπο και τα μέλη της οικογένειας του για τις ανάγκες του νοικοκυριού του στην Ελλάδα όπου εγκαθίσταται και να μην προορίζονται για τρίτα μη δικαιούχα πρόσωπα. Τα είδη οικοσκευής και τα μέσα μεταφοράς, μέχρι να συμπληρωθεί έτος από τον τελωνισμό τους, δηλαδή από την ημερομηνία αποδοχής του τελωνειακού παραστατικού, δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση, η μίσθωση ή η παραχώρηση της χρήσης τους.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Για να χορηγηθούν οι παραπάνω απαλλαγές θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να προσκομίσουν στο τελωνείο το πιστοποιητικό μετοικεσίας που εκδίδει το αρμόδιο Ελληνικό Προξενείο του τόπου διαμονής τους στο εξωτερικό. O σχετικός νόμος προβλέπει μία δοκιμαστική περίοδο 24 μηνών, κατά την οποία οι ενδιαφερόμενοι μπορούν, αφού μεταφέρουν την κατοικία τους στην Ελλάδα και προσαρμοσθούν στις νέες συνθήκες, είτε να ασκήσουν το δικαίωμα της μετοικεσίας, είτε να επιστρέψουν πάλι στο εξωτερικό. Η αντίστοιχη δοκιμαστική περίοδος για τους συνταξιούχους είναι 36 μήνες.

Τα μεταφορικά μέσα και τα είδη οικοσκευής πρέπει να μεταφέρονται στην Ελλάδα για τελωνισμό το αργότερο μέσα σε δώδεκα (12) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του πιστοποιητικού μετοικεσίας. Τα μεταφορικά μέσα από την είσοδό τους στην Ελλάδα θα πρέπει εντός μηνός να προσκομίζονται στο Τελωνείο για εκτελωνισμό.

Κάθε Προξενείο αναφέρει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που θα πρέπει να προσκομισθούν για την έκδοση του πιστοποιητικού. Ενδεικτικά μπορεί να ζητηθούν: Διαβατήριο ή ταυτότητα, εκκαθαριστικά αρμόδιων φορολογικών αρχών, λογαριασμοί Οργανισμών Κοινής Ωφελείας , άδεια κυκλοφορίας του μέσου μεταφοράς, δίπλωμα οδήγησης εν ισχύ. Σε κάθε περίπτωση, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να επικοινωνήσει με το Ελληνικό Προξενείο του τόπου διαμονής πριν προβεί σε οποιαδήποτε κίνηση.

Παράλληλα, συνιστάται η επικοινωνία με το αρμόδιο Τελωνείο για συγκεκριμένες πληροφορίες που αφορούν ειδικές περιπτώσεις.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η οικονομική ύφεση που ταλανίζει τη χώρα μας, έχει οδηγήσει μεγάλο αριθμό Ελλήνων στη μετανάστευση και στην αλλαγή της φορολογικής τους κατοικίας. Η πιθανή μετοικεσία στην Ελλάδα έπειτα από κάποια χρόνια, πρέπει να πραγματοποιείται με τον κατάλληλο σχεδιασμό για να αποφεύγεται η επιβάρυνση με δυσανάλογους δασμούς που μπορεί να επιβληθούν από τις αρμόδιες φορολογικές αρχές.