Θέμα: Εκπτώσεις δαπανών από το εισόδημα του φορολογούμενου

Στα πλαίσια των μέτρων για την πάταξη της φοροδιαφυγής και ενίσχυσης της κοινωνικής δικαιοσύνης, με τις διατάξεις του άρθρου 8 του Σχεδίου Νόμου «Αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και άλλες διατάξεις», που κατατέθηκε για ψήφιση στη Βουλή, θεσπίζεται η έκπτωση ορισμένων δαπανών από το εισόδημα του φορολογούμενου, με βάση τα νόμιμα δικαιολογητικά των δαπανών αυτών.

Ι. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

1.- Ειδικότερα, με την παράγραφο 1 του άρθρου 8 του νομοσχεδίου προστίθεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 8 του Κ.Φ.Ε., όπως αυτός κυρώθηκε με το ν.2238/1994 (ΦΕΚ 151Α’/1994), νέα περίπτωση η’. Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι από το συνολικό εισόδημα του φορολογούμενου αφαιρείται, επιπλέον των άλλων δαπανών που ορίζονται στο άρθρο 8 του ν.2238/1994, ποσοστό 40% του συνολικού ετήσιου ποσού των πιο κάτω δαπανών του φορολογούμενου, της συζύγου του και των τέκνων τους που τους βαρύνουν, μέχρι ποσού οκτώ χιλιάδων (8.000) ευρώ, για διάφορες υπηρεσίες που τους παρέχονται με την προσκόμιση των πρωτότυπων δικαιολογητικών που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κ.Β.Σ.

Στην έννοια των δαπανών αυτών περιλαμβάνονται:
α) Η δαπάνη που καταβάλλεται για τη διενέργεια δεξιώσεων γάμων και βαπτίσεων, ανεξάρτητα από τον χώρο που πραγματοποιούνται (π.χ. σε αίθουσες ξενοδοχείων, κοσμικές ταβέρνες, κέντρα διασκέδασης, υπαίθριους χώρους, κτήματα κλπ.), καθώς και η δαπάνη που καταβάλλεται σε κάθε είδους χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας και ειδικότερα:
η δαπάνη που καταβάλλεται σε κέντρα διασκέδασης (κοσμικές ταβέρνες, καμπαρέ, ναϊτ κλάμπ, μπουάτ, χορευτικά κέντρα), η δαπάνη που καταβάλλεται σε εστιατόρια, ταβέρνες και ψαροταβέρνες με ή χωρίς ζωντανή μουσική, οινομαγειρεία ή οινεστιατόρια, καθώς και σε πιτσαρίες, ψητοπωλεία, οβελιστήρια (σουβλατζίδικα), μεζεδοπωλεία, ουζερί, τσιπουράδικα, ζυθοπωλεία και σνακ μπαρ και μόνο με την προϋπόθεση ότι παρέχονται σ’αυτά γεύματα με παροχή σερβιρίσματος. Εξαιρούνται από την έκπτωση της δαπάνης αυτής οι δαπάνες σε εστιατόρια ταχείας εξυπηρέτησης (φαστ φουντ) και στα εντός ξενοδοχείων και πλοίων ευρισκόμενα εστιατόρια.

β) Η δαπάνη που καταβάλλεται σε μεσίτες (για την ενοικίαση ή την αγοραπωλησία ακινήτων), ωδεία, σχολές χορού, ρυθμικής και μπαλέτου, σχολές πολεμικών τεχνών, πάλης και παρόμοιων αθλημάτων (καράτε, τζούντο, ταε-κβο-ντο κλπ.), γυμναστήρια (ενόργανης ή μη γυμναστικής), κολυμβητήρια, ινστιτούτα ή κέντρα αδυνατίσματος και αισθητικής (για αδυνάτισμα, αισθητική προσώπου και σώματος, μακιγιάζ, αποτρίχωση, σάουνα, ατμόλουτρα και λοιπών υπηρεσιών καλλωπισμού), κομμωτήρια, διαιτολόγους, διατροφολόγους, ομοιοπαθητικούς, λογοθεραπευτές, μασέρ.

γ) Η δαπάνη που καταβάλλεται για παροχή υπηρεσιών για την επισκευή και συντήρηση της εγκατάστασης και των συσκευών κλιματισμού (ψύξη-θέρμανση), καθώς και αυτών εξαερισμού χώρων.

δ) Η δαπάνη που καταβάλλεται για παροχή υπηρεσιών σε υδραυλικούς, ηλεκτρολόγους, ελαιοχρωματιστές και λοιπούς επαγγελματίες που ασχολούνται με την επισκευή και συντήρηση οικοδομών, όπως ξυλουργούς, επαγγελματίες τοποθέτησης πλακιδίων, υαλοπινάκων και μεταλλικών κουφωμάτων, συντηρητές καλοριφέρ, ασανσέρ κ.λ.π.
Διευκρινίζεται ότι στην έννοια του όρου «δαπάνες επισκευής και συντήρησης» περιλαμβάνονται:
αα) ως δαπάνες επισκευής, αυτές που γίνονται με σκοπό να επαναφέρουν κάποιο ακίνητο που έχει υποστεί βλάβη ή αλλοίωση, στην αρχική του καλή κατάσταση και
ββ) ως δαπάνες συντήρησης, αυτές που γίνονται με σκοπό να διατηρηθεί κάποιο ακίνητο σε καλή κατάσταση και προληφθούν ή παρεμποδιστούν τυχόν βλάβες ή αλλοιώσεις αυτού από τη χρήση ή λειτουργία ή την πάροδο του χρόνου.
Στις δαπάνες επισκευής και συντήρησης δεν περιλαμβάνονται οι δαπάνες βελτίωσης, οι οποίες, αντίθετα με τις πρώτες που αποβλέπουν στη διατήρηση της υφισταμένης αξίας του ακινήτου, αποβλέπουν στην επαύξηση ή επέκταση ή συμπλήρωση του περιουσιακού στοιχείου, δηλαδή γενικά στην επαύξηση της αξίας του.
Στις πιο πάνω δαπάνες επισκευής και συντήρησης περιλαμβάνονται οι δαπάνες για παροχή υπηρεσιών, που γίνονται από τον ιδιοκτήτη ή από τον ενοικιαστή και ανεξάρτητα από τη χρήση της οικοδομής, εφόσον δεν αποτελούν δαπάνες του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε. Τονίζεται ότι στις δαπάνες αυτές δεν περιλαμβάνονται οι δαπάνες για αγορά υλικών. Επίσης στις πιο πάνω δαπάνες δεν περιλαμβάνονται οι δαπάνες παροχής υπηρεσιών της αρχικής τοποθέτησης της ηλεκτρολογικής και της υδραυλικής εγκατάστασης, καθώς και της εγκατάστασης κεντρικής θέρμανσης.
Στο ποσοστό αυτό (40%), εκτός από τις προαναφερόμενες δαπάνες επισκευής και συντήρησης του ακινήτου, περιλαμβάνονται και οι αντίστοιχες δαπάνες των κοινόχρηστων χώρων αυτού.

Οι δαπάνες επισκευής και συντήρησης των κοινόχρηστων χώρων του ακινήτου επιμερίζονται στους συνιδιοκτήτες του, ανάλογα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας καθενός, Ο επιμερισμός των δαπανών αυτών των κοινόχρηστων χώρων στους ιδιοκτήτες των οριζόντιων ιδιοκτησιών γίνεται από το διαχειριστή της πολυκατοικίας, ο οποίος στο τέλος κάθε ημερολογιακού έτους εκδίδει βεβαιώσεις με βάση τα πρωτότυπα δικαιολογητικά που προβλέπονται από τον ΚΒΣ τα οποία συγκεντρώνει κατά την καταβολή των δαπανών.
Το συνολικό ποσό των πιο πάνω δαπανών που αφαιρείται, δεν μπορεί να υπερβεί τα 8.000 ευρώ και για τους δύο συζύγους. Ο επιμερισμός του ποσού αυτού στους δύο συζύγους γίνεται ανάλογα με το φορολογούμενο (όχι απαλλασσόμενο) εισόδημα, του καθενός, που φορολογείται με τις γενικές διατάξεις και δηλώνεται με την αρχική εμπρόθεσμη δήλωσή τους.
Για να διενεργηθεί η έκπτωση των δαπανών αυτών απαιτείται: α) να έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα και β) το συνολικό ποσό των δαπανών να αναγραφεί στην αρχική εμπρόθεσμη δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Εάν οι δαπάνες αυτές δηλωθούν με εκπρόθεσμη αρχική δήλωση ή με συμπληρωματική δήλωση, εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση.
Επίσης, όσοι κατοικούν στην αλλοδαπή και αποκτούν εισόδημα από πηγή που βρίσκεται στην Ελλάδα δεν δικαιούνται την έκπτωση των πιο πάνω δαπανών.
Με σχετική απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών που πρόκειται να εκδοθεί θα καθορισθούν τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την αναγνώριση του δικαιώματος διενέργειας των εκπτώσεων των δαπανών που ορίζονται στην περίπτωση αυτή, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια που είναι αναγκαία για την εφαρμογή αυτού του άρθρου.
Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής εφαρμόζονται για δαπάνες που πραγματοποιούνται από 1.8.2007 και μετά.

2.- Με την παράγραφο 2 του άρθρου 8 του νομοσχεδίου αντικαθίσταται το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 23 του ΚΦΕ και προστίθεται νέο τρίτο εδάφιο στις διατάξεις της περίπτωσης αυτής.

Με τις νέες διατάξεις: α) γίνεται ιεράρχηση στον τρόπο έκπτωσης των δαπανών με δικαιολογητικά που εκπίπτουν μέχρι ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) από το ακαθάριστο εισόδημα των οικοδομών, β) γίνεται μεταφορά των δαπανών που αφορούν παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης των οικοδομών, οι οποίες καταβάλλονται σε υδραυλικούς, ηλεκτρολόγους, ελαιοχρωματιστές κ.λ.π. κατά το μέρος που αυτές δεν καλύπτονται από το πιο πάνω ποσό έκπτωσης που διενεργείται από το εισόδημα των ακινήτων, στο ποσοστό της έκπτωσης σαράντα τοις εκατό (40%) που διενεργείται από το συνολικό εισόδημα του φορολογούμενου, σύμφωνα με τις διατάξεις της υποπερίπτωσης δδ’ της προηγούμενης παραγράφου του νομοσχεδίου και γ) αναγνωρίζεται η έκπτωση της δαπάνης για αμοιβή δικηγόρου σε δίκες για μισθωτικές διαφορές και διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών και διαχειριστών ιδιοκτησίας κατ’ορόφους.
Ειδικότερα, με τις προτεινόμενες διατάξεις από το ακαθάριστο εισόδημα των οικοδομών εκπίπτουν πρώτα οι δαπάνες που καταβάλλει ο ιδιοκτήτης του ακινήτου για ασφάλιστρα κατά του κινδύνου πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, για δικαστικές δαπάνες, για αμοιβή δικηγόρου σε δίκες για μισθωτικές διαφορές και διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών και διαχειριστών ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους και τελευταία εκπίπτουν οι δαπάνες που διενεργούνται για την επισκευή και συντήρηση του ακινήτου.
Η συνολική έκπτωση για τις δαπάνες αυτές που διενεργείται με τη σειρά αυτή, δεν μπορεί να υπερβεί ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) του ακαθάριστου εισοδήματος κάθε ακινήτου, ανεξάρτητα από τη χρήση του και διενεργείται μόνο με τη συνυποβολή των πρωτότυπων δικαιολογητικών που εκδίδονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του Κ.Β.Σ.
Επισημαίνεται ότι η έκπτωση των πιο πάνω δαπανών, από το ακαθάριστο εισόδημα του ακινήτου που αφορούν τις διατάξεις του άρθρου 23 του Κ.Φ.Ε., διενεργούνται ανεξάρτητα από το αν οι δαπάνες αυτές δηλώθηκαν με την αρχική ή συμπληρωματική δήλωση, εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη.
Αν μεταξύ των δαπανών επισκευής και συντήρησης ακινήτου, που δηλώθηκαν με την αρχική εμπρόθεσμη δήλωση, περιλαμβάνονται και δαπάνες για παροχή υπηρεσιών σε υδραυλικούς, ηλεκτρολόγους, ελαιοχρωματιστές και λοιπά
επαγγέλματα που αφορούν επισκευή και συντήρηση οικοδομών, οι οποίες υπερβαίνουν το ποσό της έκπτωσης που διενεργείται από το ακαθάριστο εισόδημα του ακινήτου, το υπερβάλλον ποσό αυτών μεταφέρεται να εκπέσει από το συνολικό εισόδημα του ιδιοκτήτη, με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις διατάξεις της υποπερίπτωσης δδ’ της προηγούμενης παραγράφου του νομοσχεδίου.
Επισημαίνεται ότι αν οι παραπάνω δαπάνες δηλωθούν με εκπρόθεσμη δήλωση (αρχική ή συμπληρωματική) δεν μπορεί να γίνει η μεταφορά τους στις δαπάνες της υποπερίπτωσης δδ’ της προηγούμενης παραγράφου (παρ.1 αρθ.8 νομοσχεδίου).
Αν διενεργείται επισκευή και συντήρηση σε ακίνητα για τα οποία δεν προκύπτει εισόδημα π.χ. απαλλασσόμενο εισόδημα από ιδιοκατοίκηση (κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας) ή τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης μιας κύριας κατοικίας από τους γονείς στα τέκνα τους και αντίστροφα, που απαλλάσσεται του φόρου εισοδήματος, η έκπτωση της δαπάνης αυτής γίνεται απευθείας από το συνολικό εισόδημα του φορολογούμενου, σύμφωνα με το άρθρο 8 του Κ.Φ.Ε., όπως τροποποιήθηκε με το παρόν νομοσχέδιο.
Τέλος, με τις διατάξεις της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι μεταξύ των δαπανών που εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα των ακινήτων περιλαμβάνεται και η αμοιβή δικηγόρου για δίκες μισθωτικών διαφορών, όπως π.χ. δίκες για διαφορές απόδοσης μισθίου, για διαφορές ανάμεσα στους ιδιοκτήτες ορόφων ή διαμερισμάτων από τη σχέση της οροφοκτησίας και οικοδομημάτων, και της κάθετης ιδιοκτησίας, καθώς και για διαφορές ανάμεσα στους διαχειριστές ιδιοκτησίας κατά ορόφους ή οικοδομήματα και στους ιδιοκτήτες ορόφων ή διαμερισμάτων ή οικοδομημάτων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 647 του Κ.Πολ.Δ. Οι διαφορές πρέπει να είναι συναφείς προς την εφαρμογή του ν.3741/1929 ή του ν.δ.1024/1971 και προς την ενάσκηση ή εκπλήρωση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που απορρέουν από τους άνω νόμους ή του προβλεπόμενου απ’αυτούς και καταρτισθέντος κανονισμού.

Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής εφαρμόζονται για δαπάνες που πραγματοποιούνται από 1.8.2007 και μετά.

ΙΙ. ΚΩΔΙΚΑΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 8 του νομοσχεδίου επιβάλλεται υποχρέωση από 1.8.2007 στις εκδιδόμενες αποδείξεις λιανικής πώλησης αγαθών και παροχής υπηρεσιών να αναγράφεται και το ονοματεπώνυμο του αγοραστή, όταν αφορούν πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών που εκπίπτεται στη φορολογία εισοδήματος.
Ειδικά, στις εκδιδόμενες αποδείξεις από φορολογικές ταμειακές μηχανές (φ.τ.μ.), που δεν έχουν δυνατότητα αναγραφής του ονοματεπωνύμου του αγοραστή, το ονοματεπώνυμο αυτού θα αναγράφεται στο πίσω μέρος της απόδειξης και θα τίθεται η υπογραφή και η σφραγίδα του πωλητή επιτηδευματία.
Διευκρινίζεται ότι, στις χειρόγραφες ή μηχανογραφικά εκδιδόμενες αποδείξεις δεν απαιτείται, πέραν της αναγραφής του ονοματεπώνυμου του αγοραστή, να τίθεται επιπλέον η υπογραφή και η σφραγίδα του πωλητή.