Αθήνα, 22-5-2015
Αρ. Πρωτ. : 250

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΜΗΤΡΏΟΥ

Θέμα : Καταχώριση στο ΓΕΜΗ ιδιωτικών συμφωνητικών και τροποποιήσεων αυτών που αφορούν σε κοινωνίες, κοινοπραξίες κλπ.

Σχετικά : Επιστολή Επιμ. ΑΧΑΪΑΣ (αρ.πρωτ. 1099/30-4-2015)

Απαντώντας στην ανωτέρω σχετική Επιστολή, σχετικά με την αντιμετώπιση αιτημάτων που υποβάλλονται, για καταχώριση στο ΓΕΜΗ και απόδοση ΚΑΚ σε ιδιωτικά συμφωνητικά και τροποποιήσεις αυτών που αφορούν στο σχηματισμό κοινωνιών, κοινοπραξιών και άλλων μορφών ένωσης φυσικών ή νομικών προσώπων για τις οποίες δεν υπάρχει σαφής νομοθεσία, σας γνωρίζουμε ότι η ομόφωνη άποψη του Εποπτικού Συμβουλίου έχει ως εξής:

- Όπως ορίζεται στο άρθρο 1, παρ. 1, του ν. 3419/2005 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, στο ΓΕΜΗ εγγράφονται:
«...υποχρεωτικά τα κατωτέρω πρόσωπα και ενώσεις προσώπων (εφεξής οι "υπόχρεοι").
α. Τα φυσικά πρόσωπα που είναι έμποροι και διαθέτουν επαγγελματική κατοικία ή εγκατάσταση ή ασκούν εμπορία μέσω κύριας ή δευτερεύουσας εγκατάστασης στην ημεδαπή.
β. Η ένωση προσώπων που ασκεί εμπορία μέσω κύριας ή δευτερεύουσας εγκατάστασης στην ημεδαπή και κάθε εμπορική εταιρεία, εφόσον η σύσταση της έγινε κατά το ελληνικό δίκαιο, ήτοι η ομόρρυθμη και ετερόρρυθμη (απλή ή κατά μετοχές) εταιρεία, ο αστικός συνεταιρισμός, στον οποίο περιλαμβάνεται ο αλληλοασφαλιστικός και ο πιστωτικός συνεταιρισμός, η ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία, η εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και η ανώνυμη εταιρεία καθώς και τα πρόσωπα τα οποία έχουν υποχρέωση αναγγελίας κατά το άρθρο 39 του από 27.11/14.12.1926 προεδρικού διατάγματος. Από την εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. εξαιρούνται οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί που προβλέπονται στο π.δ. 53/19S7 (Α' 52), οι ναυτικές εταιρείες που συνιστώνται κατά το ν. 959/1979 (Α' 192) και οι ναυτιλιακές εταιρείες πλοίων αναψυχής που συνιστώνται κατά το ν. 3182/2003 (Α' 220).
γ. Οι ευρωπαϊκοί όμιλοι οικονομικού σκοπού, που προβλέπονται από τον Κανονισμό 2137/1985/ΕΟΚ (EEEK L. 199, διορθωτικό L. 247) και έχουν την έδρα τους στην ημεδαπή»
δ. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες που προβλέπονται στον Κανονισμό 2157/2001/ΕΚ (EEEK L. 294) και έχουν την έδρα τους στην ημεδαπή,
ε. Οι ευρωπαϊκές συνεταιριστικές εταιρείες που προβλέπονται στον Κανονισμό 1435/2003/ΕΚ (EEEK L. 207) και έχουν την έδρα τους στην ημεδαπή,
στ. Οι υπόχρεοι που αναφέρονται έτος προηγούμενες περιπτώσεις και έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην ημεδαπή έχουν αυτοτελή υποχρέωση εγγραφής, ως προς τα υποκαταστήματα που διατηρούν στην ημεδαπή.
ζ. Οι αλλοδαπές εταιρείες που αναφέρονται στο άρθρο 1 της Οδηγίας 68/151/EOΚ (EEEK L. 65), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 της Οδηγίας 2003/58/ΕΚ (EEEK L. 221) και έχουν έδρα σε κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρούν στην ημεδαπή.
η. Οι αλλοδαπές εταιρείες που έχουν έδρα σε τρίτη χώρα και νομική μορφή ανάλογη με εκείνη των αλλοδαπών εταιριών που αναφέρεται στην περίπτωση ζ', ως προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρούν στην ημεδαπή.
θ. Άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπο ή ενώσεις προσώπων που έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην αλλοδαπή και δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις ζ' και η', ως προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία μέσω των οποίων ασκούν εμπορία στην ημεδαπή.»

Όπως προκύπτει από το ανωτέρω, οι Υπηρεσίες ΓΕΜΗ δεν είναι κατ' αρχήν υποχρεωμένες να καταχωρίζουν και να αποδίδουν ΚΑΚ σε ιδιωτικά συμφωνητικά που συστήνουν ή τροποποιούν ενώσεις φυσικών ή νομικών προσώπων οι οποίες δεν προβλέπονται ρητά από το ν. 3419/2005.

Ωστόσο, στο άρθρο 1, παρ. 2, του ν. 3419/2005 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, προβλέπεται η δυνατότητα προαιρετικής εγγραφής στο ΓΕΜΗ των κατωτέρω:
«α. οι κοινοπραξίες,
β. οι αστικές εταιρείες που προβλέπονται στο άρθρο 784 ΑΚ,
γ. τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων που ασκούν ή προτίθενται να ασκήσουν οικονομική ή επαγγελματική δραστηριότητα, χωρίς να έχουν καταστεί έμποροι από την άσκηση της δραστηριότητας αυτής.»

Συνεπώς, αν ένας από τους ανωτέρω αναφερόμενους προαιρετικά εγγραφόμενους ζητήσει να καταχωριστεί στο ΓΕΜΗ, οι Υπηρεσίες ΓΕΜΗ δεν μπορούν να αρνηθούν την καταχώριση. Βέβαια, στις περιπτώσεις αυτές καλό είναι οι Υπηρεσίες ΓΕΜΗ να ενημερώνουν τους ενδιαφερόμενους για τις συνέπειες της καταχώρισης, ήτοι

Α. όπως ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 15 του ν. 3419/2005:
«1. Με την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. των νομικών γεγονότων, δηλώσεων, εγγράφων και Λοιπών στοιχείων, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού, επέρχονται, ως προς τις ομόρρυθμες εταιρείες, τις ετερόρρυθμες εταιρείες (απλές ή κατά μετοχές), τις ανώνυμες εταιρείες, τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, τις ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, τους αστικούς συνεταιρισμούς, τις εταιρείες που αναφέρονται στις περιπτώσεις γ', δ' και ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 1 και τους υπόχρεους που αναφέρονται στην περίπτωση β" της παραγράφου 2 του άρθρου 1, τα ακόλουθα αποτελέσματα:
α. Τα υπό σύσταση νομικά πρόσωπα που ορίζονται στο προηγούμενο εδάφιο αποκτούν νομική προσωπικότητα.
β. Με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας που ρυθμίζουν τη μετατροπή ή το μετασχηματισμό των εταιρειών, συντελείται η μετατροπή των υπόχρεων εταιρειών σε ανώνυμες εταιρείες, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, αστικούς συνεταιρισμούς και σε εταιρείες που αναφέρονται στις περιπτώσεις γ', δ' και ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
γ. Επέρχεται η τροποποίηση του καταστατικού,
δ. Συντελείται η συγχώνευση ή η διάσπαση, με μόνη την εγγραφή και πριν από τη διαγραφή της εταιρείας που απορροφάται ή διασπάται.
ε. Επέρχεται η Λύση, μετά από απόφαση των εταίρων ή έκδοση σχετικής διοικητικής πράξης,
στ. Επέρχεται η αναβίωση.»

Β. όπως ορίζεται στη παρ. 3 του ίδιου άρθρου, η εγγραφή στο ΓΕΜΗ για τους προαιρετικά εγγραφόμενους δημιουργεί μαχητό τεκμήριο εμπορικής ιδιότητας

Γ. Η εγγραφή ΓΕΜΗ σημαίνει για τον εγγεγραμμένο υποχρέωση ετησίας καταβολής του τέλους τήρησης Μερίδας και υποχρεωτική εγγραφή του στο μητρώο του οικείου Επιμελητηρίου.

Κλείνοντας, πρέπει να αναφέρουμε ότι υπάρχουν και ειδικές διατάξεις, m οποίες ρυθμίζουν την υποχρέωση ή μη εγγραφής στο ΓΕΜΗ συγκεκριμένων περιπτώσεων, όπως:

Κοινοπραξία: Το θέμα της εγγραφής ή μη των κοινοπραξιών ρυθμίζεται στο άρθρο 293 του Κεφαλαίου Δ' του ν. 4072/2012. Για το θέμα έχει εκδοθεί και σχετικό έγγραφο της αρμόδιας Υπηρεσίας της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου με ΑΠ Κ2-2192/20-5-2014, το οποίο επισυνάπτεται για τη διευκόλυνση σας,

Αστική εταιρεία του άρθρου 784 ΑΚ: Οι συνιστώμενες αστικές εταιρείες, εφόσον το επιθυμούν, αποκτούν Νομική Προσωπικότητα με την καταχώρισή των στο ΓΕΜΗ (σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. 1 Ν. 3419/2005). Εφαρμογή έχει και το άρθρο 270 του ν. 4072/2012. Για το θέμα έχει εκδοθεί και σχετικό έγγραφο της αρμόδιας Υπηρεσίας της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου με ΑΠ Κ2-6942δις/24-12-2013, το οποίο επισυνάπτεται για τη διευκόλυνσή σας.

Κοινωνία: Οι κοινωνίες δικαιώματος ρυθμίζονται από ειδικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα (Κεφάλαιο 25 ΑΚ, άρθρα 735-805) και δεν είναι νομικά πρόσωπα, ούτε, ειδικότερα, εταιρείες, συνεπώς δεν είναι υπόχρεες εγγραφής στο ΓΕΜΗ. Ειδικά για τις κοινωνίες κληρονόμων, όπως ορίζεται στο άρθρο 10 του ν. 3419/2005, «Αν οι κληρονόμοι του υπόχρεου συνεχίσουν την εμπορική δραστηριότητα του θανόντος, καθένας από αυτούς υποχρεούται, αυτοτελώς, να εγγραφεί στο Γ.Ε.ΜΗ. από το χρόνο αποδοχής, εκ μέρους του, της κληρονομιάς ή την πάροδο της προθεσμίας για αποποίηση της.»

Ο Πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου
Μιχαήλ Σφακιανάκης