Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν σε μία ανεξάρτητη μη κερδοσκοπική νομική οντότητα, την XBRL International, που ιδρύθηκε το 1999 με πρωτοβουλία του σώματος ορκωτών λογιστών της Αμερικής. Ο οργανισμός αυτός είναι ανοικτός για οποιοδήποτε θέλει να συμμετέχει, ενώ κάθε χώρα με τη συμμετοχή της, αποκτά συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Από το 1999 περίπου 500 οργανισμοί από όλο τον κόσμο συμμετέχουν ενεργά στην κοινοπραξία αυτή είτε απευθείας είτε μέσω του εθνικού φορέα.

Αυτή τη στιγμή οριστική αντιπροσώπευση (Established Jurisdiction) υπάρχει στην Γερμανία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία, την Ισπανία και την Αγγλία, ενώ προσωρινή αντιπροσώπευση υπάρχει στο Βέλγιο, τη Δανία, τη Γαλλία, την Πολωνία και τη Σουηδία. Εξαιτίας της ευρύτατης αποδοχής του προτύπου, πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν εκφράσει την επιθυμία να ενταχθούν στην XBRL International, ενώ κάποιες από αυτές έχουν ήδη καταθέσει τις υποψηφιότητες και αναμένουν την αναγνώρισή τους. Η Ελλάδα ακολουθεί τη πορεία που έχουν χαράξει τα υπόλοιπα κράτη μέλη και στηρίζει με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα την πρωτοβουλία XBRL.

Η εξέλιξη ήρθε με τον καιρό, ενώ αρκετές φορές τα μέλη της XBRL Inc χρειάστηκε να παλέψουν με αντικρουόμενες δυνάμεις και την αμφιβολία για το μέλλον της τεχνολογίας. Εξάλλου, σύμφωνα και με τις επιστημονικές θεωρίες και πιο συγκεκριμένα τον Technology Life Cycle (κύκλος ζωής μία τεχνολογίας), η εφαρμογή μία καινοτομικής ιδέας περνάει από αρκετά στάδια μέχρι οι τελικοί αποδέκτες να υπερκεράσουν την αντίδραση στην αλλαγή (Resistance to Change) και να αποδεχτούν την τεχνολογία αυτή. Στην περίπτωση της XBRL, το φαινόμενο αυτό μπορεί να παρουσιάζεται μεμονωμένα σε συγκεκριμένες αγορές και γεωγραφικές περιοχές, αλλά συνολικά σε παγκόσμιο επίπεδο τα πορίσματα δείχνουν ότι η χρηματοοικονομική πληροφόρηση έχει βρει τον XBRL δρόμο της.

Στο 15ο διεθνές συνέδριο XBRL που πραγματοποιήθηκε στο Μόναχο στις αρχές Ιουνίου, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς συζήτησαν για το μέλλον της τεχνολογίας, ενώ εκπρόσωποι από όλες τις χώρες είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις δραστηριότητες στην περιοχή της δικαιοδοσίας τους. Τα συμπεράσματα του συνεδρίου ήταν κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικά για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή τι στιγμή πολλά διαφορετικά έργα στο ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα βρίσκονται στο στάδιο της εξέλιξης σε όλο τον κόσμο.

Οι κυριότερες όμως εφαρμογές του προτύπου που έχουν ήδη ολοκληρωθεί είναι:

• Η ηλεκτρονική προτυποποίηση των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IFRS-GP).
• Η ηλεκτρονική προτυποποίηση των Αμερικάνικων Λογιστικών Προτύπων και ο εναρμονισμός τους με το Sarbanes & Oxley Act (US-GAAP).
• Η ηλεκτρονική προτυποποίηση των αναφορών των τραπεζών, βάση της Βασιλείας II, προς την Κεντρική Τράπεζα (COREP-FINREP).
• Η αξιολόγηση και η παρουσίαση του πιστωτικού κινδύνου των ασφαλιστικών εταιριών (CRAS-FLIPA).
• Η δημιουργία ενός παγκόσμιου Λογιστικού Καθολικού (Global Ledger)

Η διάδοση του προτύπου XBRL πραγματοποιείται με γοργά βήματα στον υπόλοιπο κόσμο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες το σύστημα πληροφόρησης που χρησιμοποιεί η Αμερικάνικη Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (S.E.C) βασίζεται στην γλώσσα XBRL, στην οποία επενδύσανε το ποσό των 54 εκατ. $ για την ανακατασκευή της βάσης δεδομένων EDGAR. Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, όλες οι εισηγμένες εταιρίες θα υποχρεούται να δημοσιεύουν ηλεκτρονικά τις οικονομικές τους καταστάσεις με τη χρήση του προτύπου XBRL.

Σε αντίστοιχη πορεία βρίσκεται ο Καναδάς και η Λατινική Αμερική με τη Βραζιλία και την Αργεντινή να οδηγούνε τις εξελίξεις. Η Banco Central de la Republica Argentina παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις γύρω από το πρότυπο με σταθερή παρουσία σε όλα τα διεθνή συνέδρια τα τελευταία χρόνια.

Ίσως να ακουστεί λίγο περίεργο σε ορισμένους, αλλά η εξέλιξη του προτύπου στην Ανατολή είναι πραγματικά εντυπωσιακή σε όλα τα επίπεδα. Η Κίνα και η Ιαπωνία από την πρώτη στιγμή διέγνωσαν την ανάγκη της προτυποποίησης των οικονομικών τους καταστάσεων προκειμένου να είναι εύκολα αναγνώσιμες από τον υπόλοιπο κόσμο, πράγμα που εν μέρει οφείλεται στο πολύπλοκο λογιστικό σύστημα και τη γλώσσα. Τα Zhenzhen και Shanghai Stock Exchange στη Κίνα, το Bombay στην Ινδία καθώς και τα χρηματιστήρια της Ιαπωνίας και της Κορέας, χρησιμοποιούν το πρότυπο XBRL για τις εισηγμένες εταιρίες. Κάθε χώρα έχει αναπτύξει Taxonomy για τα εθνικά λογιστικά πρότυπα το οποίο έχει συνδεθεί με άλλα λεξικά όπως των IFRS και το US-GAAP, προκειμένου να διευκολύνει την επικοινωνία με την ευρωπαϊκή και αμερικάνικη κεφαλαιαγορά.

Σε επίπεδο εποπτικών φορέων και δημόσιων οργανισμών το πρότυπο στην Ευρώπη εφαρμόζεται:

• Στην Ολλανδία, από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, το χρηματιστήριο, την Στατιστική Υπηρεσία και την υπηρεσία επιχειρηματικής πληροφόρησης της κυβέρνησης.
• Στο Βέλγιο, από την υπηρεσία επιχειρηματικής πληροφόρησης της κυβέρνησης και το χρηματιστήριο.
• Στη Γερμανία από το χρηματιστήριο και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς σε εθελοντική βάση.
• Στη Γαλλία από την Κεντρική Τράπεζα
• Στην Ισπανία, από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, ενώ όλες οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν το πρότυπο XBRL για τη δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
• Η Αγγλία στα πλαίσια του FSA (Financial Service Authority) εξετάζει την εφαρμογή του προτύπου για όλες τις εισηγμένες από τον Ιανουάριο του 2008.
• Σε όλες τις χώρες εξετάζεται η υποχρεωτική εφαρμογή του προτύπου XBRL από τις Κεντρικές Τράπεζες στα πλαίσια της Βασιλείας ΙΙ. Ορισμένες από αυτές λειτουργούνε ήδη σε εθελοντική βάση για την ανάπτυξη τεχνογνωσίας.

Η ποιότητα της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης βελτιώθηκε με τα Διεθνή Πρότυπα σε επίπεδο λογιστικών στοιχείων και ενδυναμώθηκε σημαντικά από την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη Διαφάνεια (Transparency Directive). Η οδηγία εκδόθηκε στις 11 Μάιου του 2004 (2004/109/EC), ύστερα από δύο χρόνια διαβουλεύσεων, ενώ τροποποιήθηκε με την οδηγία 2007/14/EC. Στην οδηγία αυτή περιγράφονται όλα τα στοιχεία τα οποία πρέπει να γνωστοποιεί μία εισηγμένη εταιρία προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς κάθε χώρας, την περιοδικότητα των αναφορών, τον τύπο και το περιεχόμενό τους. Επίσης αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο οι Εποπτικοί Φορείς του χρηματιστηρίου πρέπει να αποθηκεύουν ηλεκτρονικά τις πληροφορίες αυτές.

Ο όρος που χρησιμοποιείται για το κοινό σύστημα οικονομικών αναφορών είναι OAM (Officially Appointed Mechanism). Ένα τέτοιο σύστημα θα διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις πληροφορίες που λαμβάνει από τις εισηγμένες εταιρίες, ενώ θα δίνει τη δυνατότητα σε επενδυτές και άλλους ενδιαφερόμενους, να μπορούν να αντλούν πληροφορίες από αυτό. Στο επίπεδο αυτό η χρήση του προτύπου XBRL είναι μονόδρομος για όλη την Ευρώπη, αφού το πρότυπο αυτό έχει αναπτυχθεί ήδη για τα ΔΠΧΠ, ενώ εφαρμόζεται ήδη από ορισμένες κεφαλαιαγορές στην Ευρώπη.

Από την πλευρά των εταιριών, ήδη πολλοί μεγάλοι διεθνής οργανισμοί (Microsoft, Reuters, PepsiCo etc.), χρησιμοποιούν το πρότυπο XBRL για την δημοσίευση των οικονομικών τους καταστάσεων στις σελίδες “ενημέρωσης των επενδυτών” των διαδικτυακών τους τόπων, αυξάνοντας έτσι την αξιοπιστία και τη ποιότητα των λογιστικών τους γνωστοποιήσεων. Εξάλλου η εθελοντική εναρμόνιση με ένα μηχανισμό που βελτιώνει τη διαφάνεια των οικονομικών καταστάσεων και τονώνει τις διακυβερνητικές αρετές της εταιρίες, μόνο θετικά μπορεί να εκληφθεί από το επενδυτικό κοινό. Η ενασχόληση του οικονομικού τμήματος με τη δυναμική χρηματοοικονομική πληροφόρηση δείχνει βάθος γνώσεων και όρεξη για εκσυγχρονισμό των πρακτικών γνωστοποίησης οικονομικών στοιχείων. Σε καμία περίπτωση βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε την πραγματική ανάγκη του Ιάπωνα θεσμικού επενδυτή που ενδιαφέρεται για την ελληνική βιομηχανία και αναζητεί εύκολα και αξιόπιστα οικονομικές πληροφορίες από το δικτυακό τόπο της εταιρίας.

Σημαντική είναι η συνδρομή των εταιριών που παρέχουν επιχειρηματική πληροφόρηση και στατιστικά στοιχεία που αναπροσαρμόζουν τις τεχνολογικές τους υποδομές προκειμένου να υποστηρίζουν την τεχνολογία αυτή. Επίσης πολλές τράπεζες, επενδυτικοί οίκοι και εταιρίες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, υποστηρίζουν το πρότυπο και είναι σε θέση να επεξεργάζονται οικονομικά στοιχεία που δημοσιεύονται με το πρότυπο XBRL.

Ουσιαστική είναι η έρευνα και η ανάπτυξη εφαρμογών από τις εταιρίες παροχής λογισμικού διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων καθώς και άλλες εταιρίες ανάπτυξης λογισμικού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ενσωμάτωση της πλατφόρμας XBRL στις προεγκατεστημένες δυνατότητες του Microsoft Excel 2007. Μέχρι πρόσφατα το εργαλείο αυτό μπορούσες να το κατεβάσεις δωρεάν και να το εγκαταστήσεις στον υπολογιστή. Άλλες μεγάλες εταιρίες λογισμικού όπως η SAP, η Microsoft Business Solutions και η Oracle, δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να παράγουν και να διαχειρίζονται αρχεία XBRL μέσα από τις σουίτες τους.

Η σημαντικότερη όμως εξέλιξη, παγκοσμίως, είναι ότι τόσο το επενδυτικό κοινό όσο και οι επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί ότι με τη χρήση του XBRL θα οδηγηθούμε σε μία απόλυτα σύγχρονη και δυναμική οικονομική πληροφόρηση.