Εισαγωγή

Το Δεκέμβριο του 2016 ψηφίστηκε ο ν. 4446/2016, στα άρθρα 57-61 του οποίου υπάρχει πρόβλεψη για εθελοντική αποκάλυψη εισοδημάτων προηγούμενων ετών με την επιβολή χαμηλότερων πρόσθετων επιβαρύνσεων (προσαυξήσεων) πέραν των αναλογούντων φόρων.

Στις εν λόγω διατάξεις υπάρχει επίσης πρόβλεψη για την υποβολή δηλώσεων από τις οποίες δεν προκύπτει καταβολή φόρου, χωρίς να επιβάλλονται τα σχετικά πρόστιμα λόγω εκπροθέσμου, βάσει των νόμων 2523/1997 και 4174/2013. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται η κατάσταση ενδοομιλικών συναλλαγών του άρθρου 26 του ν. 3728/2008 και ο συνοπτικός πίνακας πληροφοριών των νόμων 2238/1994 και 4172/2013. Στο παρόν άρθρο θα επιχειρηθεί προσέγγιση του θέματος για χρήσεις που λήγουν μέχρι τις 31/12/2013 και μεταγενέστερες χρήσεις, οι οποίες διέπονται από το νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013).

Συνοπτικοί πίνακες χρήσεων μέχρι 31/12/2013

Από τη δημοσίευση του ν. 4110/2013 (παρ. 16 του άρθρου 11), οι αρμοδιότητες ελέγχου των φακέλων τεκμηρίωσης των ενδοομιλικών συναλλαγών και συγκέντρωσης των σχετικών καταστάσεων του ν. 3728/2008 μεταφέρθηκαν από το Υπουργείο Ανταγωνιστικότητας & Ανάπτυξης στο Υπουργείο Οικονομικών. Συνεπώς, η αρμόδια Δ.Ο.Υ. στην οποία υπάγεται κάθε επιχείρηση οφείλει να παραλάβει τις καταστάσεις ενδοομιλικών συναλλαγών για χρήσεις μέχρι 31/12/2011.

Σύμφωνα με τον πρώτο νόμο που ψηφίστηκε και αφορούσε το Transfer Pricing (ν. 3728/2008), από την υποχρέωση κατάρτισης φακέλου τεκμηρίωσης και υποβολής κατάστασης ενδοομιλικών συναλλαγών, απαλλάσσονταν εταιρείες με κύκλο εργασιών μικρότερο του €1εκ. και συμβάσεις (γραπτές ή προφορικές) αξίας χαμηλότερης των €200.000 (παρ. 5 του άρθρου 26). Με τη θέσπιση του ν. 4110/2013, ο οποίος τροποποίησε τον παλαιό ΚΦΕ (ν. 2238/1994), μεταβλήθηκαν τα όρια που καθιστούν τους υπόχρεους τεκμηρίωσης από 01/01/2012. Πιο συγκεκριμένα, υπόκεινται στις σχετικές διατάξεις:

• Νομικά πρόσωπα με τζίρο μέχρι €5εκ. και ελεγχόμενες συναλλαγές αξίας άνω των 100.000€.
• Νομικά πρόσωπα με τζίρο άνω των €5εκ. και ελεγχόμενες συναλλαγές αξίας άνω των 200.000€.

Σημειώνεται ότι τα παραπάνω όρια απαλλαγής/υποχρέωσης εφαρμόζονται ακόμη και σήμερα, καθώς μεταφέρθηκαν αυτούσια στον ισχύοντα ν. 4174/2013.

Αναφορικά με τις χρήσεις 2008-2011 οι καταστάσεις ενδοομιλικών συναλλαγών μπορούν να υποβληθούν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. χειρόγραφα. Για τις χρήσεις 2012 και 2013, οι συνοπτικοί πίνακες πληροφοριών υποβάλλονται μέσω του TaxisNet και έχουν την τρέχουσα φόρμα, η οποία καθορίστηκε με την ΠΟΛ 1179/2013. Υπενθυμίζεται ότι στον συγκεκριμένο πίνακα περιλαμβάνονται τόσο πληροφοριακά στοιχεία αναφορικά με τις λειτουργίες και τους κινδύνους που αναλαμβάνει ο υπόχρεος όσο και το ύψος συναλλαγών ανά συνδεδεμένη εταιρεία περιλαμβανομένης της σχετικής μεθόδου τεκμηρίωσης.

Η Απόφαση ΔΕΛ Δ 1168423 ΕΞ 2014 της ΓΓΔΕ με ημερομηνία δημοσίευσης στις 19/12/2014, ήρθε να διαλευκάνει το χειρισμό των εκπρόθεσμων καταστάσεων ενδοομιλικών συναλλαγών και συνοπτικών πινάκων. Αναλυτικότερα, βάσει των μεταβατικών διατάξεων του ΚΦΔ (ν. 4174/2013), η υποβολή εκπρόθεσμης κατάστασης ή συνοπτικού πίνακα για χρήσεις μέχρι 31/12/2013 υπάγεται σε πρόστιμο 117 – 1170 ευρώ (παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 2523/1997). Συνεπώς, η κατάσταση και ο συνοπτικός πίνακας ενδοομιλικών συναλλαγών αντιμετωπίζονται ως πληροφοριακού χαρακτήρα δηλώσεις και τα υψηλότερα πρόστιμα της παρ. 5 του προαναφερθέντος άρθρου, εφαρμόζονται μόνο κατόπιν κλήσης της φορολογικής διοίκησης. Το εν λόγω πρόστιμο υπολογιζόταν επί των ακαθαρίστων εσόδων με συντελεστή 1/1000, με ελάχιστο τα 1000 ευρώ και μέγιστο τις 10000 ευρώ.    

Επιστρέφοντας στις διατάξεις του ν. 4446/2013, διαπιστώνεται ότι γίνεται σαφής αναφορά στις δηλώσεις πληροφοριακού χαρακτήρα (παρ. 1 του άρθρου 57), ενώ στην δεύτερη παράγραφο του ίδιου άρθρου σημειώνεται ρητά ότι δεν εφαρμόζεται το αντίστοιχο πρόστιμο του 2523/1997. Κατόπιν των ανωτέρω, εξάγεται το συμπέρασμα ότι καταστάσεις ενδοομιλικών συναλλαγών και συνοπτικοί πίνακες πληροφοριών για χρήσεις μέχρι τέλους του 2013, μπορούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση και να υποβληθούν χωρίς πρόστιμο εκπροθέσμου.

Συνοπτικοί πίνακες χρήσεων από 01/01/2014

Από την 01/01/2014 έπαψε να ισχύει ο ν. 2238/1994 και τα σχετικά άρθρα 39Α – 39Γ περί ενδοομιλικών συναλλαγών και ξεκίνησε η εφαρμογή των ν. 4172/2013 και 4174/2013 (άρθρα 50-51 και 21-22 αντίστοιχα). Πιο συγκεκριμένα, τα πρόστιμα λόγω εκπρόθεσμης υποβολής περιλαμβάνονται στο άρθρο 56 του ΚΦΔ (ν.4174/2013), όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4337/2015 με αναδρομική ισχύ από 01/01/2014. Συνοπτικά, το πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής συνοπτικού πίνακα κυμαίνεται μεταξύ 500 και 2000 ευρώ, υπολογιζόμενο σε 1/1000 επί των ενδοομιλικών συναλλαγών που έπρεπε να δηλωθούν αλλά δεν δηλώθηκαν.

Στο ν. 4446 δεν γίνεται ρητή αναφορά στο συνοπτικό πίνακα πληροφοριών του άρθρου 21 και στα προβλεπόμενα πρόστιμα του άρθρου 56 του ΚΦΔ. Παρόλα αυτά, η ερμηνευτική ΠΟΛ 1009/2017 διευκρινίζει ότι η αναφορά στις δηλώσεις πληροφοριακού χαρακτήρα εμπεριέχει την κατάσταση ενδοομιλικών συναλλαγών και το συνοπτικό πίνακα πληροφοριών. Σημειώνεται ότι στη συγκεκριμένη ευνοϊκή διάταξη μπορούν να ενταχθούν επιχειρήσεις που δεν υπέβαλαν συνοπτικό πίνακα πληροφοριών μέχρι και το φορολογικό έτος 2015.

Συμπεράσματα

Ο ν. 4446/2016 αποκόμισε σημαντική δημοσιότητα χάρη στις ευνοϊκές διατάξεις που διέπουν τις προσαυξήσεις από την εκπρόθεσμη υποβολή φορολογικών δηλώσεων. Υπενθυμίζεται ότι το επιτόκιο επί του φόρου ανέρχεται σε 8% για δηλώσεις που υποβάλλονται μέχρι 31/03/2017 και σε 10% για δηλώσεις που υποβάλλονται μέχρι 31/05/2017. Αξίζει να σημειωθεί ότι εφαρμόζονται υψηλότεροι συντελεστές για τις δηλώσεις που αφορούν οικονομικά έτη πριν το 2000.  

Η μη επιβολή προστίμων σε δηλώσεις πληροφοριακού χαρακτήρα (συγκεντρωτικές καταστάσεις πελατών-προμηθευτών, ΜΥΦ, δηλώσεις μητρώου κτλ) αποτελεί μία ιδιαιτέρως σημαντική ρύθμιση, δεδομένου ότι παρέχει τη δυνατότητα σε νομικά πρόσωπα και επιτηδευματίες να ‘κλείσουν’ εκκρεμότητες του παρελθόντος και να διασφαλίσουν την πλήρη συμμόρφωση με την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία, έναντι μελλοντικών ελέγχων.

Συνεπώς, έχει ιδιαίτερη σημασία όλος ο επιχειρηματικός κόσμος και οι λογιστές να προβούν σε εσωτερικό έλεγχο των εταιρειών ώστε να εντοπίσουν τυχόν παραλείψεις οι οποίες μπορούν να διευθετηθούν χωρίς την επιβολή προστίμου στα πλαίσια του συγκεκριμένου νόμου.