Επιχειρηματικό και εμπορικό περιβάλλον

Η Ιορδανία, με πρωτεύουσα το Αμμάν, είναι ένα κράτος της Μέσης Ανατολής. Συνορεύει με την Συρία, με το Ιράκ, την Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ. Έχει έκταση 93.200 τετρ. χλμ και πληθυσμό περί τους 6.000.000 κατοίκους. Η επίσημη γλώσσα της Ιορδανίας είναι τα αραβικά.Το Χασεμιτικό Βασίλειο της Ιορδανίας είναι μια χώρα με λιγοστούς πόρους, με περιορισμένη αγροτική γη και πετρελαϊκούς πόρους και μειωμένο πόσιμο νερό. Ωστόσο, παρά την αντιπαλότητα και το ταραχώδες περιφερειακό πολιτικό περιβάλλον, η Ιορδανία διατηρεί ένα σταθερό ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης σε σύγκριση με άλλες αναδυόμενες οικονομίες στην γύρω περιοχή. Αυτό οφείλεται στις πρόσφατες εκτεταμένες οικονομικές μεταρρυθμίσεις από την κυβέρνηση, με αποτέλεσμα το άνοιγμα των καίριων τομέων των ξένων επενδύσεων και την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας.

Ειδικότερα, η χώρα κατατάσσεται στην 104η θέση από συνολικά 190 οικονομίες, όσον αφορά στην «ευκολία του επιχειρείν (Ease Doıng Busıness), βάσει των επίσημων στοιχείων της Παγκόσμιας Τράπεζας. Ωστόσο, το βασίλειο έχει λάβει σημαντικά μέτρα για να ενθαρρύνει τις ξένες επενδύσεις μέσω των πρόσφατων κρατικών μεταρρυθμίσεων, στην προσπάθειά του να ενσωματωθεί στην παγκόσμια οικονομία από το 1998. Έτσι, το κράτος προσφέρει ειδικά κίνητρα για τη βιομηχανία, τη γεωργία, τον τουρισμό, τις θαλάσσιες και σιδηροδρομικές μεταφορές, τη διανομή νερού, φυσικού αερίου και  πετρελαίου.

Επίσης, η Ιορδανία προσχώρησε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) το 2000 και άρχισε να συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) το 2001. 

Η οικονομική ευμάρεια της χώρας κορυφώθηκε το έτος 2008, με εισροή άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) και με αυξανόμενη ζήτηση της ιδιωτικής κατανάλωσης αλλά και με τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας, πριν από την έκρηξη της παγκόσμιας κρίσης το 2008. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του IMF, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το 2008 ήταν περίπου 5,5%, συνοδευμένη από αύξηση του πληθωρισμού κατά μέσο όρο 14%, κυρίως λόγω των πιέσεων της ζήτησης και της αύξησης των τιμών των βασικών τροφίμων και εμπορευμάτων. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν μία αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,4% το 2018, ενώ αναμένεται μία ήπια ανοδική τάση τα επόμενα χρόνια.

Παράλληλα, η εξωτερική εμπορική πολιτική της χώρας βασίζεται στην επεκτατική πολιτική της οικονομίας και την ένταξή της στην παγκοσμιοποίηση της οικονομίας. Οι προσπάθειες της  χώρας στην ενίσχυση των οικονομικών δεσμών με τις γειτονικές αραβικές χώρες και τις εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ και την ΕΕ έχουν στόχο την τόνωση της ανάπτυξης και την άντληση κεφαλαίων. 

Σημαντικό τμήμα της οικονομίας της χώρας είναι οι εισαγωγές αργού πετρελαίου, σιταριού, ζάχαρης, κρέατος και μηχανημάτων, ενώ οι εξαγωγές αποτελούνται κυρίως από φωσφορικά άλατα, λιπάσματα, χημικά και φαρμακευτικά προϊόντα.

Επιπλέον, υπάρχουν οι Ελεύθερες Ζώνες, οι οποίες έχουν συσταθεί για την προώθηση των εξαγωγών και των logistics. Έτσι, εμπορεύματα και προϊόντα διαφόρων προελεύσεων κατατίθενται στις ελεύθερες περιοχές της ζώνης για αποθήκευση και κατασκευή, χωρίς να χρειάζεται να καταβληθούν τα συνήθη τέλη και οι ειδικοί φόροι που ισχύουν εκτός Ιορδανίας.

Στην Ιορδανία ισχύουν επίσης φιλελεύθεροι νόμοι περί συναλλάγματος, οι οποίοι επιτρέπουν στους  ξένους επενδυτές να αποστέλλουν στο εξωτερικό, σε πλήρως μετατρέψιμο ξένο νόμισμα, τα ξένα κεφάλαια που επενδύονται, συμπεριλαμβανομένων όλων των αποδόσεων, κερδών και εσόδων που προκύπτουν από την εκκαθάριση των επενδυτικών σχεδίων. Οι μη κάτοικοι της χώρας, οι οποίοι εργάζονται στην χώρα ως διοικητικοί και τεχνικοί υπάλληλοι μπορούν να μεταφέρουν τους μισθούς και τις αποζημιώσεις τους στο εξωτερικό.

Ειδικοί κανόνες που έχουν εκδοθεί, προσδιορίζουν τους τομείς στους οποίους οι ξένοι επενδυτές επιτρέπεται να επενδύουν και το ποσοστό της ιδιοκτησίας που μπορούν να διατηρούν παράλληλα με την ελάχιστη κεφαλαιακή απαίτηση, καθώς υπάρχει περιορισμός για τις ξένες επενδύσεις (49% έως 50%), σε συγκεκριμένες βιομηχανίες / κλάδους.

Φορολογικό σύστημα

Η Ιορδανία δεν έχει ορίσει ένα σαφές πλαίσιο βάσει του οποίου μία εταιρεία είναι φορολογική κάτοικος της χώρας. Συνεπώς, μια εταιρεία θεωρείται ότι είναι κάτοικος στην Ιορδανία, εάν έχει συσταθεί και καταχωρηθεί στο μητρώο εταιρειών σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και έχει λειτουργήσει στη χώρα έστω και για μία ημέρα.

Αν και ο συνήθης εταιρικός συντελεστής ανέρχεται σε 20%, διαφορετικοί συντελεστές εφαρμόζονται ανάλογα με τον κλάδο δραστηριοποίησης των νομικών προσώπων. Αναλυτικότερα:

•    Στις τράπεζες εφαρμόζεται συντελεστής 35%.

•    Στη βιομηχανία τα κέρδη φορολογούνται με 14%

•    Ο ισχύον συντελεστής είναι 24% για τις τηλεπικοινωνίες, ασφαλιστικές, χρηματοοικονομικές εταιρείες διαμεσολάβησης (συμπεριλαμβανομένων και των εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης).

•    Τέλος, οι εμπορικές επιχειρήσεις και οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών υπόκεινται σε φορολογία 20%.

Οι εταιρείες που είναι κάτοικοι Ιορδανίας δεν υπόκεινται σε φορολογία εισοδήματος για το παγκόσμιο εισόδημά τους, εκτός αν το εισόδημα αυτό γεννάται από πηγές που προέρχονται και σχετίζονται με καταθέσεις και κεφάλαια της Ιορδανίας. Σε περίπτωση ζημιάς, παρέχεται δυνατότητα συμψηφισμού εντός της επόμενης πενταετίας. 

Κατά κανόνα, δεν επιβάλλεται φόρος επί των κεφαλαιακών κερδών. Παρόλα αυτά, σε φόρο επί των κεφαλαιακών κερδών υπόκεινται εταιρείες του στενού και του ευρύτερου χρηματοοικονομικού τομέα και εταιρείες που εκποιούν πάγια (ενσώματα ή αύλα) τα οποία αποσβαίνονται. 

Τα μερίσματα δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου. Από τους τόκους, τα δικαιώματα, τις τεχνικές και διοικητικές αμοιβές (technical service and management fees) παρακρατάται φόρος 10%, με εξαίρεση τους τραπεζικούς τόκους όπου η παρακράτηση περιορίζεται σε 5%. Οι προαναφερθέντες συντέλεστές ενδέχεται να προσαρμόζονται βάσει των όσων προβλέπονται στις σχετικές ΣΑΔΦΕ.

Φορολογία Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων

Ένα φυσικό πρόσωπο θεωρείται κάτοικος Ιορδανίας εάν διαμένει στην Ιορδανία για περισσότερες από 183 ημέρες το χρόνο και φορολογείται μόνο για τα εισοδήματα από πηγές Ιορδανίας. 

Τα ανωτέρω πρόσωπα υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος στην Ιορδανία για οποιοδήποτε εισόδημα το οποίο προέκυψε στην ή από την Ιορδανία, ανεξάρτητα από τον τόπο καταβολής του εισοδήματος. Ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος είναι 7% για ποσό εισοδήματος έως 10.000 Ιορδανικά Δηνάρια και 14% για το εισόδημα μεταξύ 10.000 και 20.000 JOD και 20% για το υπερβάλλον. 

Ο φόρος ακινήτων ανέρχεται σε 15% επί του ετήσιου τεκμαρτού ενοικίου.

Φορολογικοί Συντελεστές

Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα

Τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα είναι απαραίτητα για την σύνταξη των ενοποιημένων και των εταιρικών οικονομικών καταστάσεων. Δεν υπάρχει κάποιο μέτρο ενσωμάτωσης των ΔΛΠ στο οικείο φορολογικό σύστημα, καθώς αυτά ήδη χρησιμοποιούνται για τους εν λόγω φορολογικούς σκοπούς.

Φορολογική σχέση με την Ελλάδα

Η Ελλάδα δεν έχει υπογράψει με το Βασίλειο της Ιορδανίας Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας. Τα ανώτερα όρια παρακράτησης φόρου σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία της Ελλάδας και της Ιορδανίας είναι:

Για πληρωμές από την Ιορδανία προς την Ελλάδα
Μερίσματα: 0%  
Τόκοι: 7%
Δικαιώματα: 7%

Για πληρωμές από την Ελλάδα προς την Ιορδανία 
Μερίσματα: 10% 
Τόκοι: 20% για πληρωμές προς φυσικά πρόσωπα και 33% για προς νομικά πρόσωπα
Δικαιώματα: 25%

Η Ιορδανία ΔΕΝ ανήκει στα κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς¹.

Τέλος, για την τεκμηρίωση της φορολογικής κατοικίας ενός φυσικού προσώπου απαιτείται ένα απλό πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας το οποίο εκδίδουν οι Ιορδανές φορολογικές αρχές. 

Βασικές Μορφές επιχειρήσεων

Οι βασικές μορφές επιχειρήσεων στην Ιορδανία είναι : μετοχικές εταιρείες (الشركات) εταιρείες αμοιβαίου κεφαλαίου (شركات صناديق الاستثمار المشترك), οι ομόρρυθμες εταιρείες (الشراكات العامة), οι συμμετοχικές εταιρείες  (شركات مساهمة), οι ετερόρρυθμες εταιρείες  (محدود الشراكات), οι κοινοπραξίες  (المشاريع), και τα υποκαταστήματα  (الفروع)

Ενδοομιλικές Συναλλαγές

Δεν εφαρμόζονται.

Νόμισμα

Το νόμισμα της Ιορδανίας είναι το Ιορδανικό Δηνάριο (JOD).
1 Ευρώ = 0.81 JOD ( Ιανουάριος  2019)

Εγχώριες Τράπεζες

Μερικές από τις εγχώριες τράπεζες της Ιορδανίας είναι οι εξής:  Arab Bank PLC, Arab Banking Corporation (Jordan), Arab Jordan Investment Bank, Bank of Jordan PLC, Cairo Amman Bank, Capital Bank of Jordan, Jordan Commercial Bank, Investbank, Jordan Kuwait Bank, Jordan Ahli Bank PLC, Societe Generale de Banque /Jordanie, The Housing Bank for Trade & Finance, Union Bank, Islamic, International Arab Bank PLC, Jordan Islamic Bank Jordan Dubai Islamic Bank

Χρήσιμα Links

Γραφείο Επενδύσεων Ιορδανίας:  www.jordaninvestment.com 
Γραφείο Πρωθυπουργού Ιορδανίας: www.pm.gov.jo
Υπουργείο Οικονομίας: www.mof.gov.jo