Εμπορικό και Επιχειρηματικό περιβάλλον

Το Βασίλειο της Σουηδίας είναι μια σκανδιναβική χώρα στη βόρεια Ευρώπη. Συνορεύει με τη Νορβηγία δυτικά, τη Φινλανδία στα βορειοανατολικά και έχει πληθυσμό περί τους  9.100.000 κατοίκους και η πρωτεύουσά της είναι η Στοκχόλμη.Αποτελεί ελκυστικό προορισμό ξένων επενδυτών εξαιτίας της σημαντικής οικονομικής ανάπτυξης που παρουσιάζει, σε συνδυασμό με το σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον, το εξαιρετικά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και την μεγάλη αφοσίωσή αυτού στην ευημερία και ανάπτυξη του τόπου.Με τη συμβολή της ειρήνης και της ουδετερότητας για το σύνολο του 20ου αιώνα, η Σουηδία έχει επιτύχει ένα αξιοζήλευτο επίπεδο ζωής κάτω από ένα μεικτό σύστημα τεχνολογίας και εκτεταμένων κοινωνικών παροχών. 

Διαθέτει ένα σύγχρονο σύστημα διανομής, άριστη εσωτερική και εξωτερική επικοινωνία, και ειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Η ξυλεία, η υδροηλεκτρική ενέργεια, και ο σίδηρος αποτελούν τη βάση των πόρων μιας οικονομίας σε μεγάλο βαθμό προσανατολισμένη προς το εξωτερικό εμπόριο. Επιχειρήσεις που κατέχονται από ιδιώτες αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% της βιομηχανικής παραγωγής, από το οποίο ποσοστό ο τομέας της μηχανολογίας αντιπροσωπεύει το 50% της παραγωγής και των εξαγωγών. Η γεωργία αντιπροσωπεύει λίγο περισσότερο από το 1% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) και της απασχόλησης. 

Συγκεκριμένα, η οικονομία της χώρας αυξήθηκε αξιοσημείωτα κατά 5,6% του ΑΕΠ το 2010, σε μια εποχή που οι περισσότερες ευρωπαϊκές οικονομίες δεν αναπτύσσονταν σχεδόν καθόλου. Ωθούμενη από την ισχυρή εγχώρια κατανάλωση και τις εξαγωγές, προμηθεύει τις ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής, ενώ η οικονομία της αναμένεται να αυξηθεί ακόμα κατά 0,9% το 2012, από 4,0% το 2011 και κατά 2,3% το 2013, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του IMF. 

Σύμφωνα επίσης με την ετήσια έρευνα Ease Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας, η χώρα κατατάσσεται στην 13η θέση ανάμεσα σε 185 χώρες από όλο τον κόσμο. Η δημοσιονομική πολιτική του κράτους επεκτάθηκε πρόσφατα στην μείωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, ενώ ο τραπεζικός τομέας είναι εξαιρετικά κερδοφόρος. Έτσι, η Σουηδία κατατάσσεται στη δεύτερη θέση παγκοσμίως, βάσει του Παγκοσμίου Οικονομικού Φόρουμ.

Είναι αξιοσημείωτο ότι στην Σουηδία υπάρχει μεγάλη παράδοση στην κοινωνική αλληλεγγύη, καθώς είναι μία κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς με ισχυρή κοινωνική συνοχή. Η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών και η προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων έχουν βαθιές ρίζες στην εθνική νοοτροπία.

Επιπλέον, το ενδιαφέρον για την επιχειρηματική δραστηριότητα στην σουηδική αγορά ακινήτων αυξήθηκε σημαντικά το 2010 με συνολικό όγκο συναλλαγών 110 δισεκατομμύρια σουηδικές κορώνες, που είναι περισσότερο από το διπλάσιο του κύκλου εργασιών
του 2009. 

Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια ισχυρή ροπή για επενδύσεις, όπως για παράδειγμα, στα κεφάλαια ακινήτων, στην ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια εταιρειών ακινήτων και, έτσι οι εταιρείες επιθυμούν να αυξήσουν την περιουσιακή τους κατάσταση. Όντως, η σημερινή κατάσταση με τα εξαιρετικά ισχυρά δημόσια οικονομικά της χώρας, τα χαμηλά επιτόκια και τη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση, φαίνεται να προσφέρει πολλές επενδυτικές ευκαιρίες στο άμεσο μέλλον. 

Οι τελευταίες, επικεντρώνονται στο χώρο της βιομηχανίας, των κατασκευών, της τεχνολογίας, της ενέργειας, της ξυλείας, της παραγωγής αυτοκινήτων, των μεταλλευμάτων, και άλλων τομέων.

Φορολογικό σύστημα

Μια εταιρεία θεωρείται ότι είναι φορολογικός κάτοικος της Σουηδίας εάν έχει συσταθεί σύμφωνα με τους νόμους της Σουηδίας.

Σύμφωνα με τη σουηδική φορολογική νομοθεσία, ως «μόνιμη εγκατάσταση» ορίζεται ως ένας καθορισμένος τόπος επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μέσω του οποίου η δραστηριότητα αυτή ασκείται από μια συγκεκριμένη εγκατάσταση, όπως π.χ. ο τόπος διοίκησης μιας εταιρείας, ένα υποκατάστημα, ένα γραφείο, εργοστάσιο, ή ένα εργαστήριο μιας εταιρείας. Οι τοποθεσίες όπου μια κατασκευή εκτελείται (π.χ. εργοτάξιο), επίσης, θεωρείται ως μόνιμη εγκατάσταση, όπως και ένας εξαρτημένος πράκτορας μιας αλλοδαπής εταιρείας που επαναλαμβανόμενα ασκεί εξουσία στη Σουηδία.

Επιπλέον, τα νομικά πρόσωπα-κάτοικοι Σουηδίας είναι υπόχρεα σε φόρο στη Σουηδία για το παγκόσμιο εισόδημά τους, εκτός εάν ισχύουν ειδικές εξαιρέσεις. Οι αλλοδαπές εταιρείες φορολογούνται στα εισοδήματά τους που τεκμαίρεται ότι προέρχονται από πηγές στην Σουηδία.

Το φορολογητέο εισόδημα των εταιρειών υπόκειται σε φορολογία με συντελεστή 22%. Όλα τα εισοδήματα των εταιρειών αντιμετωπίζονται ως εισοδήματα από εμπορικές επιχειρήσεις.
Όσον αφορά στον προσδιορισμό του εισοδήματος, παρέχεται απαλλαγή από τον φόρο επί των κεφαλαιακών κερδών, για τα κέρδη που πραγματοποιούν σουηδικές εταιρείες και τα οποία σχετίζονται με τη διάθεση των μετοχών που κατέχονται για επιχειρηματικούς σκοπούς. Η κατάργηση της φορολογίας των κεφαλαιακών κερδών για τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις απαλλαγής με βάση τη συμμετοχή, μετέτρεψε τη Σουηδία σε μια ελκυστική δικαιοδοσία για την εγκατάσταση εταιρειών συμμετοχών (holding companies).

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα κέρδη κεφαλαίου που δεν τυγχάνουν της ανωτέρω απαλλαγής περιλαμβάνονται στο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις μιας εταιρείας και φορολογούνται με τον εταιρικό συντελεστή φορολογίας, 22%.

Μετοχές που κατέχονται σε σουηδικές εταιρείες, καθώς και σε αλλοδαπές επιχειρήσεις μπορούν να θεωρούνται ως μετοχές που κατέχονται για επιχειρηματικούς λόγους, όπως αναφέρθηκε και ανωτέρω. Οι εισηγμένες και μη εισηγμένες μετοχές θεωρούνται ότι κατέχονται για επιχειρηματικούς λόγους υπό την προϋπόθεση ότι η εταιρεία έχει συμμετοχή που αντιστοιχεί στο 10% τουλάχιστον των δικαιωμάτων ψήφου. Μια πρόσθετη προϋπόθεση για τις μετοχές αυτές είναι ότι πρέπει να διακρατώνται για περίοδο τουλάχιστον ενός έτους. Οι μετοχές σε προσωπικές εταιρείες (φορολογικά διαφανείς οντότητες) και οι έμμεσες συμμετοχές επίσης υπάγονται στο καθεστώς απαλλαγής λόγω συμμετοχής.

Μια εξαίρεση από την ανωτέρω απαλλαγή εφαρμόζεται στην περίπτωση πώλησης των μετοχών σε μια εταιρεία ή προσωπική εταιρεία, όπου η τρέχουσα αξία των μετοχών και άλλων εμπορεύσιμων μέσων (εκτός από μετοχές που κατέχονται για επιχειρηματικούς λόγους), και παρόμοιων περιουσιακών στοιχείων υπερβαίνει το 50% του τιμήματος που καταβλήθηκε για τις μετοχές. Η πώληση μιας τέτοιας εταιρείας οδηγεί σε υψηλή φορολογία. Εφόσον τηρούνται ορισμένες διατυπώσεις, όμως, είναι δυνατόν να αποφευχθεί μια τέτοιου είδους φορολογική επιβάρυνση.

Μια συνέπεια της απαλλαγής της συμμετοχής είναι ότι οι απώλειες του κεφαλαίου σε μετοχές ή συμμετοχές που πραγματοποιήθηκε για επιχειρηματικούς λόγους δεν εκπίπτουν. Όμως οι κεφαλαιακές ζημίες σε χαρτοφυλάκιο μετοχών, δικαιώματα προαίρεσης αγοράς μετοχών, μετατρέψιμα ομόλογα, και παρόμοια χρηματοπιστωτικά μέσα είναι δυνατόν να συμψηφίζονται μόνο με κέρδη από παρόμοια μέσα. Τέλος, ειδικοί κανόνες ισχύουν για τον υπολογισμό των κεφαλαιακών κερδών και ζημιών επί των ακινήτων.

Περαιτέρω, το καθεστώς απαλλαγής με βάση τη συμμετοχή εφαρμόζεται και στα μερίσματα που λαμβάνονται από μετοχές που κατέχονται για επιχειρηματικούς λόγους και σε συμμετοχές σε προσωπικές εταιρείες, σύμφωνα με τα ανωτέρω αναφερόμενα. Οι τόκοι συμπεριλαμβάνονται στο συνολικό εισόδημα μιας εταιρείας και φορολογούνται με τον συντελεστή 22%.

Αναφορικά με την έκπτωση δαπανών, τα έξοδα πρώτης εγκατάστασης γενικά εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα μιας εταιρείας. Επίσης, οι δαπάνες από τόκους δανείων εκπίπτουν πλήρως, ενώ οι τόκοι που καταβάλλονται σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις εκπίπτουν μόνο αν μια εξαίρεση από τους περιορισμούς για την έκπτωση των τόκων ισχύει σύμφωνα με το Σουηδικό και στο βαθμό που τηρείται η αρχή των ίσων αποστάσεων (arm’s length principle). 

Οι εν λόγω περιορισμοί προβλέπουν ότι, η έκπτωση δεν επιτρέπεται για τόκους που προκύπτουν από ενδοομιλικό δάνειο, εκτός εάν ο πιστωτής φορολογείται επί του εισοδήματος από τόκους σε ποσοστό τουλάχιστον 10% ή φαίνεται ότι το δάνειο βασίζεται σε εμπορικούς λόγους. Η έκπτωση μπορεί να απορριφθεί, ανεξάρτητα αν η δομή του δανείου έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή, κυρίως προκειμένου ο όμιλος επιχειρήσεων να επιτύχει ένα σημαντικό φορολογικό όφελος. Οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις αποτελούν εκπεστέα δαπάνη εάν αποδεικνύεται ότι οι απαιτήσεις είναι εν όλω ή εν μέρει ανεπίδεκτες είσπραξης.

Τέλος, σύμφωνα με τον γενικό κανόνα, οι ζημίες από εμπορικές επιχειρήσεις μπορούν να μεταφέρονται σε επόμενες χρήσεις επ 'αόριστον προς συμψηφισμό με μελλοντικά κέρδη από εμπορικές επιχειρήσεις. Δεν επιτρέπεται, όμως, μεταφορά ζημίας σε προηγούμενες χρήσεις.

Η έννοια της ενοποιημένης φορολόγησης των ομίλων επιχειρήσεων δεν προβλέπεται από την σουηδική φορολογική νομοθεσία. 

Ωστόσο, οι ζημίες από εμπορικές επιχειρήσεις μιας εταιρείας που προκύπτουν σε μια διαχειριστική περίοδο μπορούν να συμψηφίζονται με κέρδη μιας άλλης εταιρείας του ομίλου που προκύπτουν στην ίδια χρήση. Επιπλέον, η Σουηδία έχει θεσπίσει κανόνες για τις ενδοομιλικές συναλλαγές (transfer pricing rules), οι οποίοι  ακολουθούν τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις ενδοομιλικές συναλλαγές. Επίσης, η σουηδική νομοθεσία έχει υιοθετήσει κανόνες για τις Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες (CFC rules) οι οποίοι αποσκοπούν στη φορολόγηση Σουηδών μετόχων για συμμετοχές σε εταιρείες εγκατεστημένες σε δικαιοδοσίες με πολύ χαμηλούς συντελεστές φορολογίας.

Οι σουηδικές εταιρείες υποχρεούνται να παρακρατούν φόρο σε διάφορες πληρωμές, ως εξής:
-    προς σουηδικές εταιρείες, στα μερίσματα 0%, στους τόκους 0%, στα δικαιώματα 0%,
-    προς φυσικά πρόσωπα κατοίκους Σουηδίας 30% στα μερίσματα, 0% στους τόκους και 0% στα δικαιώματα,
-    προς αλλοδαπές εταιρείες και φυσικά πρόσωπα 30% στα μερίσματα, 0% στους τόκους και 26,3% στα δικαιώματα. 
    
Ο ΦΠΑ επιβάλλεται επί των υπηρεσιών παροχής αγαθών ή υπηρεσιών, στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές αγαθών, στην αγορά υπηρεσιών από αλλοδαπή εταιρεία και σε κάθε εισαγωγή αγαθών στην Σουηδία. Ο κανονικός συντελεστής είναι 25%, και οι μειωμένοι συντελεστές 12% και 6%. Ορισμένα φάρμακα και χρηματοπιστωτικές - ασφαλιστικές υπηρεσίες παρεχόμενες προς πρόσωπα εκτός της ΕΕ μπορεί να φορολογούνται με 0% φορολογικό συντελεστή. Μια τέτοια εξαίρεση μπορεί να εφαρμοστεί και στην ακίνητη ιδιοκτησία, σε χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες, συγχωνεύσεις ή παρόμοιες συναλλαγές.

Φορολογία Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων

Όσον αφορά στο ατομικό φορολογητέο εισόδημα, αυτό χωρίζεται σε 3 κατηγορίες: το επιχειρηματικό εισόδημα, το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και τα κεφαλαιακά κέρδη. Ο κατά μέσο όρο αστικός φορολογικός συντελεστής είναι περίπου 31.56% και εισπράττεται επί του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες, μείον το ατομικό αφορολόγητο. Τα κεφαλαιακά κέρδη φορολογούνται με έναν συντελεστή ύψους 30%. 

Προσωπικά επιδόματα προσαρμοσμένα σε σχέση με το συνολικό ποσό του εισοδήματος, είναι επίσης διαθέσιμα. Τα έξοδα για την κτήση ή τη διατήρηση των εισοδημάτων εκπίπτουν από την ίδια την πηγή του εισοδήματος. Άλλες εκπτώσεις από το εισόδημα για την απασχόληση περιλαμβάνουν τα έξοδα ταξιδίου που προκύπτουν από την εργασία ή την συντήρηση πάνω από μίας κατοικίας, τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται για την ιδιωτική ασφάλιση συνταξιοδότησης, όπως και διατροφής.

Φορολογικοί Συντελεστές

Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα

Τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα είναι απαραίτητα για την σύνταξη των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα υποχρεούνται να συντάσσουν τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις τους σύμφωνα με τα ΔΛΠ, ενώ τα τελευταία απαγορεύονται για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Οι τοπικές φορολογικές αρχές δεν έχουν ανακοινώσει ακόμα σχέδια ενσωμάτωσης και σύγκλισης των τοπικών GAAP  για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με τα ΔΛΠ. Αναμένεται ότι οι μεγαλύτερες εταιρείες θα πρέπει να εφαρμόζουν τα ΔΛΠ από το 2013.

Φορολογική σχέση με την Ελλάδα

Η Ελλάδα έχει υπογράψει με τη Σουηδία Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας από το 1961 η οποία κυρώθηκε με τον Ν.4300/1963. Τα ανώτερα όρια παρακράτησης φόρου σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία της Ελλάδας, της Σουηδίας και βάσει της ΣΑΔΦ είναι:

Για πληρωμές από την Σουηδία  προς την Ελλάδα
Μερίσματα: 0% 
Τόκοι: 0%
Δικαιώματα: 0%

Για πληρωμές από την Ελλάδα προς την Σουηδία 
Μερίσματα: 0% / 10% 
Τόκοι: 10%
Δικαιώματα: 5%

Συντάξεις ή άλλες παρόμοιες πληρωμές που καταβάλλονται σε κάτοικο Ελλάδας έναντι προηγούμενης εξαρτημένης απασχόλησης, φορολογούνται μόνο στην Ελλάδα. Συντάξεις που καταβάλλονται από το Κράτος της Σουηδίας ή από κεφάλαια που δημιουργήθηκαν από το Κράτος αυτό ή πολιτική υποδιαίρεση ή τοπική αρχή του, σε οποιοδήποτε άτομο για υπηρεσίες που παρασχέθηκαν προς το Κράτος αυτό ή την πολιτική υποδιαίρεση ή την τοπική αρχή αυτού, κατά την εκτέλεση λειτουργήματος διοικητικής φύσεως, φορολογούνται και στα δύο Κράτη. Στους οργανισμούς αυτούς περιλαμβάνονται το Forsakringskassan (Εθνικό Γραφείο Κοινωνικής Ασφάλισης) και Statens Pensionsverk - SPV (Εθνικό Συμβούλιο Συνταξιοδότησης Μισθωτών). 

Η Σουηδία ΔΕΝ ανήκει στα κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς¹ .

Συνεπώς, τα τιμολόγια πωλήσεων και παροχής υπηρεσιών, αναγνωρίζονται χωρίς να εξετάζεται το μαχητό τεκμήριο της πραγματικότητας της συναλλαγής² . 

Περαιτέρω, όσα φυσικά πρόσωπα θέλουν να μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Σουηδία, μπορούν να το πράξουν ΧΩΡΙΣ να εξετάζονται οι προϋποθέσεις³  του άρθρου 76 του ΚΦΕ.

Τέλος, για την τεκμηρίωση της φορολογικής κατοικίας ενός φυσικού προσώπου απαιτείται ένα απλό πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας το οποίο εκδίδουν οι Σουηδικές φορολογικές αρχές. 

VIES

Οι Σουηδικές εταιρείες που είναι εγγεγραμμένες στο μητρώο ΦΠΑ και υποκείμενες στον φόρο, μπορούν να διεξάγουν ενδοκοινοτικές συναλλαγές μέσω του συστήματος VIES⁴.

Βασικές μορφές επιχειρήσεων

Αυτές αποτελούνται από: την ανώνυμη εταιρεία (aktiebolag), την εταιρεία περιορισμένης ευθύνης (företag med aktiebolag), την ομόρρυθμη εταιρεία (partnerskapet), την ατομική επιχείρηση (enskilda näringsidkare) και το υποκατάστημα (filial) αλλοδαπής εταιρείας.

Νόμισμα

Το νόμισμα της Σουηδίας είναι η Σουηδική Κορώνα (κωδικός SEK).
Ισοτιμία:  1 EURO = 8.37 SEK (Μάρτιος 2013)

Εγχώριες Τράπεζες

Μερικές από τις εγχώριες τράπεζες είναι: ABN-AMRO Bank Sweden, JP Bank, Merita Nordbanken Group, Nordbanken, Skandia Banken, Skandinaviska Enskilda Banken, Svenska Handelsbanken, Trygg Hansa, Westra Wermlands Sparbank, Östgöta Enskilda Bank

Χρήσιμα Links

Υπουργείο Οικονομικών: www.sweden.gov.se/ 
Επενδύσεις:  www.investsweden.se/world
Συμβούλιο Εμπορίου Σουηδίας:  www.swedishtrade.com 

Παραπομπές

1 Βλ. παρ. 4 & παρ. 7 του άρθρου 51Α του Κ.Φ.Ε., την ΠΟΛ 1125/2011 & την ΔΟΣ Α 1011408 ΕΞ 20.1.2012
2 Βλ. Αρχείο Ορισμών: «Πραγματική Συναλλαγή» 
3 Βλ. Αρχείο Ορισμών: «Προϋποθέσεις Αλλαγής Φορολογικής Κατοικίας»
4 Βλ. Αρχείο Ορισμών: « VIES»